پارچه نسوز چیست و چه کاربردی در صنایع و زندگی روزمره ما دارد؟
پارچه های مقاوم در برابر شعله و ضد حریق، ابزار ایمنی ضروری در انواع کاربردهای صنعتی، تجاری و شهری هستند. پیشرفت های فناوری در این پارچه ها توسعه موانع شعله، پوشش ها، انواع متعدد تجهیزات حفاظت فردی و موارد دیگر را تسهیل کرده است. در این پست قرار است در مورد پارچه نسوز و اهمیت استفاده آن بحث کنیم.
آشنایی با پارچه نسوز
این را بدانید که پارچه نسوز به این معنا نیست که کاملا نمی سوزند چرا که هیچ پارچه ای به شکل کامل نسوز نیست و با گذشت زمان بالاخره میسوزد. اما در این بین برخی پارچه ها هستند که به دلیل طبیعی بودن و یا شیمیایی بودن، مقاومتشان در برابر آتش و حرارت از پارچه های دیگر بیشتر است و به همین دلیل بهعنوان پارچه نسوز شناخته میشوند.
مشاهده محصولات آسیا فنر: فنر فشاری

آشنایی با پارچه نسوز
انواع پارچه نسوز
تولید کنندگان به طور کلی پارچه های نسوز یا ضد حریق را به یکی از دو نوع زیر طبقه بندی می کنند:
پارچه ضد حریق طبیعی: پارچه های نسوز طبیعی مثل پشم، پنبه و … از الیافی ساخته میشوند که به تنهایی در برابر احتراق در تماس با جرقه یا شعله مقاوم است.
پارچه ضد حریق دران شده یا شیمیایی: پارچه های نسوز درمان شده مثل فایبرگلاس، سرامیکی و … پارچه هایی هستند که ذاتاً ضد آتش نیستند، اما پس از انجام عملیات هایی و با ترکیبات شیمیایی تبدیل به پارچه نسوز می شوند.
برخی از مواد شیمیایی می توانند الیاف طبیعی و مصنوعی را برای افزایش مقاومت در برابر آتش درمان کنند. این مواد شیمیایی بر اساس اثراتشان به چهار گروه مختلف طبقه بندی می شوند:
- مقاوم در برابر آتش نرم (FR)
- مقاوم در برابر آتش متوسط ترد (FR)
- مقاوم در برابر آتش متوسط نرم (MSFR)
- مقاوم در برابر آتش (HSFR)
مشاهده محصولات آسیا فنر: واشر نسوز
بیشترین کاربری پارچه های نسوز عبارتند از:
- کاربردهای هوانوردی، خودرویی و دریایی ، که به پارچه های مقاوم در برابر آتش یا مقاوم در برابر آتش برای صندلی ها، تورهای حمل بار و تزئینات داخلی نیاز دارند.
- استفاده های بیمارستانی مانند مواد برای پرده، ملحفه و روکش تشک.
- کاربردهای نظامی، مانند لباس های نظامی محافظ، ایمنی شغلی، با برنامه هایی که عمدتاً بر ایمنی کارگران و PPE در محیطهای صنعتی و فضای باز متمرکز است.
- استفاده های تفریحی، به ویژه در کمپینگ، ماهیگیری، گلف، پیاده روی، شکار و تیراندازی.
پرکاربردترین پارچه های نسوز
پارچه هایی که در زیر نام برده شده اند، با توجه الیاف اولیه بکار رفته در آن ها و خاصیت ضد حریقی که دارند، در انواع مختلف تولید می شوند و کاربردهای مختلفی دارند. در ادامه به معرفی این پارچه ها و کاربردشان میپردازیم.
- برزنت
جزء معروف ترین و محبوب ترین پارچه های نسوز است. از این نوع پارچه برای عایق پشتیبان کوره، لایه محافظ جوشکاری، عایق کاری قالب ها استفاده می کنند. دلیل آن هم مقاومت مکانیکی بالای پارچه است که مقاومت حرارتی تا 500 درجه سانتی گراد را نیز دارد.
- سیلیکا
پارچه سیلیکا یا نومکس که بیشترین کاربرد این نوع پارچه نسوز در صنایع هوافضا و تولید انواع موشک آن هم به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت های دمایی بالا و تا حدود 900 درجه سانتی گراد است. همچنین برای این نوع پارچه نسوز، مقاومت دمای لحظه ای تا 1400 درجه سانتی گراد هم وجود دارد. استفاده در تجهیزات آتش نشانی و همچنین جمع آوری گرد وغبار و تجهیزات تصفیه از دیگر کاربردهای پارچه سیلیکا است.
- آزبست
پارچه نسوز آزبست که با نام فایبر فلون نیز شناخته میشود. بیشترین موارد استفاده از این پارچه برای حرارت گیری و عایق کاری ساختمان ها، کارخانه ها، دیگ های بخار، تهیه لباس و دستکش های صنعتی است. تحمل گرمایی آن در گریدهای مختلف تا دماهای 650 درجه سانتی گراد است.
-
کاربری پارچه های نسوز
مشاهده محصولات آسیا فنر: آسیا فنر
سرامیکی
از جمله ویژگی های منحصر به فرد پارچه سرامیکی مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت های زیاد تا حدود 1093 درجه سانتی گراد و دوام و عمر مفید زیاد آنها است. از این پارچه ها در شرایط سخت الکتریکی و مکانیکی نیز استفاده میشود. در دو حالت مسلح یا سیم دار و ساده تولید میشوند که مقاومت مکانیکی نوع سیم دار بیشتر از نوع بدون سیم است.
- سیلیکونی
این پارچه با نام پارچه فایبر نیز شناخته شده که با تحمل دمایی تا 350 درجه سانتی گراد در دو نوع یک رو سیلیکون و دورو سیلیکون تولید میشود. از مهمترین مشخصه های آن میتوان به انعطاف پذیری بالا، مقاومت در برابر شوک های حرارتی و نیز اسیدها و بازها و ضد آب بودن آن اشاره نمود. چون از آن به عنوان حایل میان محل جوشکاری هم استفاده می شود، نام پرده جوشکاری را نیز به خود گرفته است.
- فایبرگلاس
این پارچه نسوز تحمل دمایی 420 تا 560 درجه سانتی گراد را دارا است که دارای انواع مختلف ساده و فایبرگلاس فویل دار است. نوع دیگر ضد آتش آن نیز فایبر فلون نام دارد که تحمل دمایی 73 درجه سانتی گراد زیر صفر الی 280 درجه سانتی گراد بالای صفر را دارد. پارچه نسوز فایبرگلاس مقاومت بالایی در برابر اشعه UV خورشید نیز دارد.
مطالعه مقاله کاربرد فنر در صنایع نظامی از سایت آسیا فنر
در نهایت
با مطالعه این مقاله می آموزید که چه چیزی باعث می شود یک نوع ماده در برابر آتش مقاوم باشد. همچنین متوجه خواهید شد که چه پارچه هایی (طبیعی و یا با ترکیبات شیمیایی خاص) می توانند بهترین محافظ در برابر آتش و حرارت باشند.